Argualas - Garmo Negro ertza
bisita
Zailtasun tekniko handiegirik ez badu ere, II eta II+ pausoak azaltzen ditu. Benetan oso zorrotz eta airezko da, batez ere Argualas eta Algas bitartean, baina oso dibertigarria ere. Elurtua edo izoztua badago tentu handiz ibili beharrekoa, hutsegite bakar baterako aukerarik ez dago. Gure asmoa Panticosako bainu etxetik atera, Argualas Mallatetik ertza gordetzen duen zirkura iritsi, Argualas gailurrera igo eta airezko eta zorrotz den ertza zeharkatu Garmo Negro gailurreraino.
Gaua Panticosako Harri Etxe aterpetxean pasa dugu (1.636 m.), oroitzapen ezin hobeak ekartzen dizkigu. Gosaria ezusteko galanta izan da, zeinek esango luke, Bufet eder bat dastatzeko aukera izan mendi aterpetxe batetan, harrigarria. Eguna urdin baina hotz esnatu zaigu eta dagoeneko eguzkiak Argualas eta Garmo Negro tontorrak argitu ditu.
Berriztatutako iturri baten inguruan bidexka argi bat ateratzen da, Argualas uharraren ezkerreko aldetik sigi-sagak eginez igotzen dena, altura azkar batetan irabaziz. Pinuditik behin irtetean, zelai eder batek atseden hartzeko aukera eskaintzen digu (1.860 m.) 0:30 h. Gure bideak eskuinera jarraitzen du eta ezkerrekoak berriz, Ordicuso lakuetara eramango gintuzke.
Arnales uharraren norabidean goaz eta bertara iritsi aurretik, ezkerrera biratu eta Argualas goiko Mallatara igotzen gara. Behin bertan, malda erdian Aranales lakuetara doan saihesbidearekin (eskuinera) topo egiten dugu.
Gorantz jarraitzen dugu harrizko zirku batera iritsiz. Bide arruntak eskuinetik eramango liguke harri bloke handi batzuetatik igoz, Pondiellos sakana inguratuz, izen berdineko lepora norabidean eta 2.500 metro inguru ezkerrera biratuz uzten dena, Garmo Negro horma guzia zeharkatzeko. Guri berriz, Pondiellos sakanean ikusten dugun korridore batek erakarri digu, bertatik uhar bat erortzen dena. Azkar batetan eta zailtasunik gabe altura irabazten lagunduko diguna. Egia esan, badirudi ez garela bakarrak izan bertatik igotzea pentsatzen, bertan bide arrasto eta hitoak ikusten bai ditugu.
Behin korridorearen goiko aldean 1:35 h., ezkerrera hito bat dagoela ohartu gara. Berriz ere bidea nabaria da. Argualas lepoaren parez pare aurkitu bitarte jarraitzen dugu eta sigi-saga ugariz gorantz goaz, arroka hautsiko aldapa tentea saihestu asmoz.
Ezin bestean,aldaparen azken zatia harri hautsiko hegaletik igotzen behartuta gaude. Bide ezberdinak badaude ere, Garmo Negro hormara itsatsirik igotzen saiatzen gara eta azkar batetan lepora iristen, 2:30 h.
Argualas, Algas eta Garmo Negro mendiek osatzen duten zirku txikira zuzenean sartu gara. Urtetik urtera elurraren tamaina jaisten ikustea penagarria da eta hau ordezkatuz, harri hautsiko malda gordinak nola azaltzen diren ikusi, igoera erabat zailduz.
Ezkerrera biratu eta zuzen zuzenean ertzera bideratzen gara. Malda oso deserosoa da eta gu pasatzearekin batera arroka desegiten da. Kontu handiz ertz zorrotz eta ikusgarrira igotzea lortu dugu, ikusmena harrigarria da.
Argualas tontorra oso gertu ageri da. Inongo zailtasunik gabe eta Tena bailara isurialdetik, bide aztarna segituz, gailurra harrapatzeko 5 minutu besterik ez ditugu behar (3.046 m.) 3:20 h. Harri-pila. Zorteko gaude, eguna eguzkitsu eta argia dugu, hotza egiten badu ere, eta paisai harrigarria ikusteko inongo zailtasunik ez dugu. Bertatik ertza bete betean ikusten dugu eta zeharkatu ahal izateko irrikitzen gaude.
Bidea desegin eta berriz ere ertzera iritsi gara. Hasieran arrokaren kolorea askoz ilunagoa da, ziurrenik garbi utzi nahiko digu zatirik teknikoenean gaudela (II/II+). Ertz zorrotzetik ez jaistea erabaki dugu, zatiren batetan behartzen badigu ere, hanka bana isurialde bakoitzean eramaten.
Zati entretenigarri eta dibertigarri hau gainditu ondoren, Algas lepora iristeko metro batzuek jaisten ditugu. Ertz zorrotz eta bi isurialdera erorketa beldurgarriak dituen batetan gaudela ezin ahaztuko dugu, bereiziki Tena isurialdera eta beraz, inolaz ere ezin dugu salbuetsi; arduraz jokatu.
Algas gailurrera iristeak ez du Inongo zailtasunik eskaintzen. Igoera txiki bat du, baina aurreko zatiaren ikusgarritasunik ez eduki arren, tontorreraino eramaten gaitu (3.036 m.) 3:50 h. Bertatik ikus genezake ertzaren zatirik tenteena eta dagoeneko igaro duguna.
Berriro ere ertzean gaude, igarotzeko askoz ere errazago eta zabalago zati honetan. Bidean agertzen den Gendarme batek gure arreta eskatzen du.
Algas eta Ipar Algas tontorren altura ezberdintasuna 4 metro eskasekoa da, beraz, zeharkaldi erraz eta desnibelik gabekoak batetik bestera eramaten gaitu. Ipar Algas gailurra (3.032 m.) 4:00 h. Bertatik, zeharkatu ahal izateko falta zaigun ertz zatia garbi ikus dezakegu.
Garmo Negro mendiarekin elkartzen duen lepora jaisten gara, aurrean dugun ikuskizun paregabeaz gozatuz. Zirkuko sarbideko lepoa ere ikus dezakegu eta glaziar txikitik gelditzen dena ere, apenas elur pixka bat.
Ertzaren azken zatia igotzen hasi gara eta ibilbidea erabat deseginda aurkitzen dugu. Dena den zailtasun handiena desnibelak ematen dio.
Azkar batetan tontorreko ertz dotorera iritsi gara, Pondiellos aranera pikotxez moztua. Desnibelik gabeko azken metroak igaroz Garmo Negro tontorrera iritsi gara (3.051 m.) 4:15 h. Gure aurpegiak ikusi besterik ez dago ertza zeharkatzen gozatu duguna adierazteko. Paisai ikusgarria begiztatzeko ere denbora hartzen dugu. Infierno eta bere marmolera, Balaitous, Frondiellas, Vignemale, Midi, etabar… ikusgarriak eta gertu ageri dira.
Bide arrunta erabiliz jaisten gara, zuzen zuzenean tentea den harri hautsiko maldatik, saltoka eta umeak baginan gozatzen, lepo ingururaino. Zeharkatu dugun ertzaren profila ikusgarri ikusten dugu.
Astazou, Marbore, Cilindro, Perdido, Añisclo eta Taillon ere. Garai honetarako pilatua daukaten elurra handia da. Armairutik kranpoiak eta pioleta ateratzea pentsatzen laster hasi beharko gara.
Panticosako Harri Etxe aterpetxera jaistea falta zaigu. Eguzkiak lainoari lekua utzi dio eta euria ez duela egingo badirudi ere, asko gelditu gabe lehenbailehen jaisten saiatzen gara. Itzultzean argazki polit hau ikus dezakegu Serrato, Xuans, Batanes Hortzak eta Labaza tontorrak.
7:00 h. eta gero gure helmugara iritsi gara. Ibilbide gogorra kontutan izanik gainditu beharreko desnibela, baina oso ere gomendagarria.
Datu teknikoak
- Ibilbidea: Garmo Negro Panticosa-ko Bainuetxetik
- Desnibela:1415 m.
- Kokapena:Pirinioak
- Kategoriak : Ertza, Oinezko igoera
- Zailtasuna:PD
- Harri eskaladaren zailtasuna:II+
- Hasiera puntuan amaitzen da:Bai
- Iristeko denbora:4:15 h
- Nola iritsi:Panticosa-ko Harri Etxe aterpetxetik (1.636 m.)
- Igotzeko denbora:7:00 h
- Jeisteko denbora:2:45 h
- Ezaugarriak:Ertzera iritsi bitarte desnibel handia garaitu behar dugu. Ertz airezko eta zorrotza kontu handiz zeharkatu behar dugu.
- Garaia: Uda, Udazkena
- IBILBIDEAREN DATU GUZTIAK IKUSI