Lenin tontorrera igoera (7134m)
bisita
Gure lehen zazpimilakoa. Guretzako erronka altuera hori gainditzean zegoen. Bidetik, baja bat, zauritu bat eta beste hainbat experientzia gogor izan genituen. Teorikoki, zazpimilako errazena omen da; errealitatea, mendiaren zailtasuna eguraldi eta beste hainbat faktore baldintzapean dagoela da. Igoera ez zen erraza izan eta gaur egun oraindik sentipen kontrajarriak sortarazten dizkigu lorpen hark.
Nire lehen inpresioa oso positiboa izan zen. Mendi altuez inguraturik zegoen lautada luze batean zehar murgildu ginen gure minibus hautsiezinarekin. Handitasun paisaia hark liluratuta utzi ninduen. Ekialde hurbila hurrunarekin konektatzen zuen zeta bidetik gindoazen. Urteetan zehar joan-etorriak egiteko ibilitako bide hura harri eta elurrez estalitako mendiez inguratua zegoen. Mendi zoragarriak. Denak begira jarri eta zein izango ote ziren igotzeko bideak eta zailtasunak galdetzen genion geure buruari. Baina, azken batean, gogoa genuen baita jakiteko zein izango zen guk igo nahi genuen tontorra, mendi erraldoi guzti haien tartean lasai ezkutatu baitzitekeen.
Gure bailara eskuinetara zabaltzen hasi eta bira eman genuenean, hortxe azaldu zen Lenin, gure ezkerretara. Begirada guztiak bere gain jarri ziren eta jada inork ez zuen beste mendirik pentsamenduan. Handia zen, zabala, izugarrizko ipar hormarekin, eta guztiz elurtuta zegoen zeru urdinaren azpian. Bertara gindoazen, zuzenean, gure ametsa ea errealitate bihurtzeko kapaz ginen.
AURKEZPENA
Lenin tontorra 7134 metroko mendi bat da, non Kirgistan eta Tayikistan herrialdeen artean kokatzen den, Goi Badaishan probintzian. Bide normala Kirgistan aldetik da, bere ipar aurpegitik.
Pamir mendikatean dago kokatua, munduko mendikate altuenetakoan, Erdi Asia eta Asie meridionalaren artean, ekialdean Himalayarekin erlazionatua.
Historian zehar bere izena aldatzen joan da. Fedchenko esploratzaileak jarri zion lehen aldiz izena 1871. urtean Kaufman izenarekin. Lehen igoera 1928. urtean burutu zen mendizale errusiarrez, alemanez eta austriakoz osatutako espedizio batean. Hauek Lenin izena ezarri zioten, partidu Bolcheviquearen sortzailearen omenez. Azkenik, 2006. urtean, Tayikistaneko gobernuak Abuali ibni Sino izenez bataiatu zuen, Avicena erdi aroko filosofoaren omenez, non Coranaren eta kultur klasikoaren bategitean parte hartu zuen.
DENBORALDIA
Himalayaren adar bat izan arren, ez dago klima monzonikoan; parte kontinentalean aurkitzen da, Jet Streamen influentziatik at. Köppenen klasifikazioaren arabera, klima kontinentala eta erdi-lehor hotza dela esango genuke. Ezaugarri hauek kontutan hartuta, igoera ohikoena udan izaten da, uztaila eta abuztua hilabeteetan, euri kantitate gutxiago eta tenperatu altuenak izaten direlako.
BAIMENA ETA BISADUA
2012tik Kirgistanen Europako 44 herrialdeen erregimena martxan dago. Lege honen arabera, bisarik gabe sartu gaitezke 60 egun baino gutxiago egon behar bagara bertan.
Espedizioko partehartzaile guztiek baimena tramitatu behar dute mugako kontrol zonako pausurako. Erosoena bertako agentziaren batek tramitatzea da. Normalean, kontratatzen ditugun zerbitzu guztien barnean kudeaketa ere badago. Agentziak mendizale bakoitzari pasaporteak eta egonaldi fetxak eskatuko dizkie hilabeteko aurrerapenarekin.
LOGISTICA
Modurik azkar eta erosoena Lenineko oinarri kanpamendura iristeko hegaldi bat hartzea da kapitalera (Biskek) edo Kirgistango bigarren herrialde jendetsuenera (Osh); hemendik, karreteraz, gainontzeko kilometro guztiak egitea. Konpainia guztiek, zerbitzu paketeen barnean, badakarte joan eta itzulia bi puntu hauen artean. Mikrobus asko ibiltzen dira joan etorrian, mendizale asko ekarri eta eramaten, beraz, itzuleran, ordutegi bat baino gehiago izango dugu aukeratzeko.
Osh-etik oinarri kanpamendura 5 bat ordu daude. Hiru ordu eta erdi asfaltatutako errepide batetik eta gainontzekoa errekastoak eta nomaden yurtak zeharkatzen dituen pista batetik. Biskek-etik 800 kilometro baino gehiago daude eta ez dakit zein den logistika zehatza, guk Osh-etik egin baikenuen.
AGENTZIA KOMERTZIALAK
Hainbat agentzia daude eta guztiek antzeko zerbitzuak eskeintzen dituzte. Zein hartzen dugunaren arabera, “erosotasun” gehiago edo gutxiago izango ditugu. Prezio altugo baten truke, noski.
Agentzia hauen kokalekuak oinarri kanpamenduan ezberdinak dira, baina ez dira funtsezkoak gure erosotasunean, denak inguru onean aurkitzen baitira, inguruan erreka dutelarik, belarrezko zorua eta afaldu eta gailu elektronikoak kargatzeko yurtak. Agentzia batzuk internet zerbitzua dute.
Lehen kanpamenduan (morrena kanpamendua izenez ezagutua aldi berean), aldiz, ezberdintasuna handiagoa da, gure kanpamendua oso txikia baitzen, espedizioko bilera guztiak egiteko yurta bakarrarekin; beste batzuk inguru zabalago eta lauago batean zeuden, inguruan erreka zutelarik, sauna zerbitzuarekin, masajeak, janari postuak, meteorologia aurreikuspena eta medikuak barne. Hobekian kokatua zegoen agentzia glaziar izkin batean zegoen, guk puntu horretara ordu erdiko bidea genuelarik.
PREZIOAK
Agentzien prezioak webguneetan egongo dira eguneratuak. Gure (2017an) oinarrizko zerbitzuen paketeak 830€ balio izan zigun. Pakete honen barnean honako hau sartzen zen: Oinarri eta lehen kanpamenduko egunetarako nahi haina janari, kanpamendu hauetarako dendak, Osh-etik eta Osh-era transportea eta hiriko bi gauetarako hotela pentsio osoan.
Pakete honek ez zekarren ez gida zerbitzurik, ez mandorik, ez porteatzailerik, ezta oxigeno gehigarririk ere. Ez dakigu zerbitzu hauen preziorik. Hala ere, zerbitzu hauetako batzuk bertan zuzenean hartu daitezke. Adibidez: Altuerara materiala igotzeko porteatzaileak, mandoak eta oxigeno gehigarria. Mandoekin lehen kanpamendura igotzeko prezioa 2,5€-koa zen kiloa.
Berezitasun bat dago lehen kanpamendurako bidean: Erreka indar askorekin jeisten da eta bidea bat-batean mozten du. Zeharkatu daiteke beste puntu batetik, baina buelta handia eman behar denez, mandoan gainditzeko aukera emango digute. Garbi dago zubitxo bat eraikitzea ez zaiela kontuan ateratzen.
TXANPONA
Som Kirguís da bertako txanpon ofiziala, baino gaur egun oraindik Dolar amerikarretan ordaindu daiteke. Tarifa guztien prezioak bi txanponetan eskeiniko dizkigute. Euroa ere onartzen dute, beraz, ez du gehiegi pena merezi aldaketak, nahiz eta irabazten ateratzen diren aldaketarekin.
IGOERA BIDEAK
Gutxi gora-behera, 16 bat bide ezberdin daude Lenin tontorrera igotzeko, 9 hego aurpegitik (Tayikistan) eta 7 iparretik (Kirguistan), baina lehen herrialdetik igoerak oso eskasak izaten dira. Ia espedizio guztiak ipar aurpegitik abiatzen dira. Lehen kanpamendutik parez pare, hegoalderuntz begiratuz, Leninen ipar aurpegi erraldoiarekin topatzen dugu. Gaur egun bide normaltzat hartzen dena, bertatik hasten da igotzen, horma delakotik gora, eskuinera trabesia bat egin, glaziar plato batera iritsiz, ertzera igo eta 7 kilometro zeharkatuz tontorrera iristeko.
Beste bide bat Lipkin harrietatik gora igotzean datza, hegoaldeko ertzera iritsiz. Ondoren, tontorra ertz hauxe jarraituz iritsiko ginakeelarik.
Bide zuzenena, hala eta guztiz ere, pare parean dugu. Zuzenean kampamendutik tontorrera dijoan lerro zuzena, horma handi hartatik gora, desnibel handi bat gaindituz. Tontor bertara ateratzen garen harren, sasoi betean dauden alpinistentzat soilik erreserbatutako bidea da.
Eskiatzaile batzuk, historian zehar, bide normaletik eta bide zuzenetik saiatu dira jeisten; haietako gutxi batzuk glaziarretako zuloen barnean geratu dira betirako.
Bide hauen zailtasunak ondorengoak dira:
- Razdelnaya bidea eta mendebaldeko ertza (PD+/AD)
- Lipkin harrien bidea eta ekialdeko ertza (PD+/AD)
- Bide klasiko zuzena (D)
KANPAMENDUAK
Deskribatutako kanpamenduak ohiko bideari dagozkionak dira; biderik erabiliena, esaterako. Ipar aurpegitik igotzen hasten da, ipar-mendebaldeko ertzetik amaituz.
- Oinarri kanpamendua (3600 m.): Calvero Edelweiss izeneko kanpamendura iristen gara minibusa erabiliz. Belarrezko zoru laua eta erosoa.
- 1. kanpamendua (4400 m.): Kanpamendu morrena deiturikoa. 12 kilometroko distantzia dago oinarrizko kanpamendutik. Bere izenak adierazten duen moduan, glaziarraren hasierako morrenaren gainean kokatzen da.
- 2. kanpamendua (5300 m.): Igoera zati konprometituena. Zulo eta serac erorketa aukerak izan ditzakegu. Denda kokatzeko bi maila daude, hobeto bigarrenean jartzea berau, beheko mailan zuloak baitaude elurraren azpian. Gainekoan, gainera, goizean izotzezko hari fin bat harrokan itsatsia dagoena, arratsaldean ur iturri bihurtzen da. Kanpamendu honi zartagi izenez ere ezagutzen zaio, elurrezko harresiez inguratuta heguzkiak kiskali egiten duelako, 50 graduko tenperaturara iritsi gaitezkeelarik denda barruan.
- 3. kanpamendua (6100 m.): Tontortxo baten gainean dago, Razdelnaya tontorraren ondoan, ertz bera jarraituz, Pamir mendikate guztiaren balkoi paregabea delarik, zortzimilakoren bat urrutian antzeman dezakegularik. Haize asko egon daiteke, lotu ondo dendak. Plastiko poltsak eramatea ideia ona izan deiteke, elurrez beterik, oinarri ona egiten baitute elur azpian sartzen badira ondoren.
Beste kanpamendu bat dago 300 metro gorago, baina gure ustez, ez du bertan gaua pasatzeak pena merezi.
EGURALDIA
Eguraldia guztiz asmaezina da. Iragarpena ondoko kanpamendu batean jarri ohi dute eta aukera dago interneta denbora baterako erosi eta mountainforecast webgunean begiratzeko. Gutxi gora-beherako bat egin dezakegu informazio honekin, batez ere zein izango den tontorra egiteko egunik aproposena.
Saiatu tontorrerako egunean ikuspen ona eta haize gutxi egon dadin. Aklimatazio egunetarako hau ez da beharrezkoa izango. Gainera, bigarren kanpamendura hobe da lainotutako eguna bada, bero asko egiten baitu bertan bestela.
Ia egunero zeruak oskarbi argitzen zuen, bauna eguna aurrera joan einean, lainotzen hasten zen. Iragarpena nahiz eta ona ez izan, saiatu gauzak aurrera eramaten. Sentsazio eta indarren arabera aldatu planning-a. Tontor egunerako, aldiz, bai: Aztertu ondo iragarpena.
EKIPAMENDUA
Hau izan zen behar izan genuen guztia:
- Espedizio handietarako zakua.
- Alpinismorako homologatuta dagoen kaskoa.
- Piolet bat, hobeto trabesiakoa.
- 60 metroko soka bat. Soka erditik moztu genuen, 30 metroko batekin nahikoa baikenuen 5-eko taldetxoa lotzeko eta beste erdia larrialdi baterako generaman motxilan.
- Arnesa.
- Kranpoiak.
- Eskularruak: hainabat eskularru fin, potolo pare bat eta manoplak tontor egunerako.
- Bota beroak, botinarekin, alturako espedizioetarako.
- Lorpen galtzerdiak tontorrerako.
- Altuerako bi denda bi edo hiru pertsonako. Bi bigarren kanpamenduan eta beste bi hirugarrenean kokatu genituen.
- Esterila puzgarria.
- Makilak, morrenako biderako batez ere.
- Babesgarriak: Pare bat lumazko beroki ez dira gaizki etorriko; bat arina, egunerokorako. Bestea tontor egunerako. CUINS gehiago dituena gorde helburu honetarako. Gure tontorreko eguna hain hotza izan zen biak jantzi behar izan nituela, baina ez da ohikoena.
- Galtzak: Nire goi mendiko galtzen gainean, galtza iragazgaitz batzuk jarri nituen.
- Mendiko jaka iragazgaitza, jertseak eta terminokak.
- Gorro edo buru estalgarria. Buff-a baita, agian.
- Eguzkitako betaurrekoak, 4 faktorekoak.
- Kakaoa eta eguzkitako krema.
- Janaria, kantinplora eta su txikia, dagozkion metxeroekin (soberan eramatea hobe).
- Potabilizatzaileak eta gatz mineralak.
- Argiak: burukoak eta aldatzeko pilak.
- Denbora-pasak, kartak edo liburuak, adibidez.
- 60 litroko motxila.
GURE PLANNING-A
Pausuz pausu, gure igoera nola burutu zen azalduko dugu. Hasiera batean beste planning bat genuen buruan, baita gure indarren eta eguraldiaren arabera aldatu behar izan genuen dena:
- 1. eguna: Oinarrizko kanpamendura iritsi.
- 2. eguna: Petrovsky tontorrera inguratu. 4200 metroetako altuerara iritsi ginen. Tontorrera igotzeak (4730 metro) kranpoiak eta pioleta hartzea behartzen zuen.
- 3. eguna: 1. kanpamendura trekking-a.
- 4. eguna: Indarrak berreskuratu, deskantsatuz.
- 5. eguna: Yujina tontorrera igoera (5200 metro).
- 6. eguna: Glaziarrera gerturatu kranpoi, autogeldialdi eta polipasto teknikak entrenatzera.
- 7. eguna: 2. kanpamendura materiala igo.
- 8. eguna: 3. kanpamendura materiala igo.
- 9. eguna: 1. kanpamendura jetsiera.
- 10. eguna: Indarrak berreskuratu, deskantsatuz.
- 11. eguna: Izengabeko mendi batera igoera (4600 metro).
- 12. eguna: 2. kanpamendura igoera, tontorrera bidean.
- 13. eguna: 3. kanpamendura igoera, tontorrera bidean.
- 14. eguna: Tontorra.
- 15. eguna: 1. kanpamendura jetsiera (espedizioko bi oinarrizko kanpamendura jeistea erabaki genuen, mendiko ezbehar batengatik. Jarraian, minibusean Osh-era eraman ziguten).
- 16. eguna. Oinarrizko kanpamendura jetsiera.
GURE ESPERIENTZIA
Mendi honetan pentsatzen dudan bakoitzean sentimendu berezi batek zeharkatzen dit gorputza. Perspektibarekin begiratuz, zailtasuna objektibotasunez baloratuko nuke, eta guztiz inpartziala izanez, ez zuela zailtasun teknikorik esango nuke. Askok zazpimilako errazena moduan izendatzen dute; beste batzuk, aldiz, sinismen zabaldu hau ezeztatzen saiatzen dira.
Goazen, bada, zatika.
Oinarrizko kanpamenduak erosotasun paregabea eskeintzen digu. Belarra, edateko ura, yurtak, interneteko sarrera eta estaldura (hori bai, txarra). Lo egiteko koltxonetak genituen, gainera. Bailara hark paseo atseginak ematea gonbidatzen zuen eta aklimatazio prozesurako animoak altu mantentzeko garrantzizkoa bihurtzen zen. Espedizio batzuk oinarri kanpamendurarte jeistea erabakitzen dute aklimatazio prozesuan.
Morrena kanpamendua -lehenengoa, esaterako- ez dago zerbitzu faltan. Gainera, ikuspegi paregabeak ditu tontorraren ipar aurpegiruntz.
2. kanpamendua oso txarra da. Beroa eta zuloak dira arazo nagusiak. Asentamentua inguratzen duten elur hormek beroa asko areagotzen dute. Eguzkiaren erradiazioa sahiestu nahian, baten bat denda barrura sartzen bada, berotegi efektu bati aurre egin beharko dio. Denden mugatik gehigi urruntzeak ere zuloetara erortzeko aukerak handitzen ditu.
3. kanpamendua ez da lo leku ona, gaua denda barruan soilik pasatzeko leku bat, altuera horretan zaila egiten baita lo hartzea. Haizea arazo handia izan daiteke leku honetan. Guretzako, behitzat, horrela izan zen, lehenik, tontorreko egunean haize gehiegi batzeibilen (eskerrak goizeko 3etan, bat batean, beratu zenik); eta, bigarren, tontorretik jetsi eta gau horretan haizeak denda bat hautsi baitzigun.
Minibusean iritsi ginenean, ezkorrak izan ziren gurekin, jada 3 pertsona hil zirela tontorrean aurreko egunetan esanez. Gainera, espedizio zenbaki berberak bakarrik lortu omen zuen tontorra zapaltzea. Beste gida batek behin eta berriz zioen mendi errezena zelaren sinismenak guztiz galtsuak zirela eta idazten zuen blog ezagun batean horixe bera idatzi behar zuela. Horrek ez zuen gure morala jeitsi.
1. kanpamendutik 2.erako bidea da konprometituena. Serac eta zuloek arriskuan jartzen dute gure igoera. Eguna ondo aukeratu behar da, zeru estaliarekin bigarren kanpamendura igotzea hobea baita, adibidez; goizean goiz abiatu behar da egun beroa bada, zuloak irekitzeko aukera gehiago baitago. Hala ere, gomendio hauek ez direla gauza berriak suposatzen dugu. Mendian esperientzia duenak, jada barneratuak izango ditu.
Denboraldi honetan ez zuten espedizio askok tontorrik egin. Beste urte batzuekin alderatuz, igoera ratioa bajua izango zela esango genuke. Abuztuaren bigarren astetik aurrera, ez zen ia egun errezik egon. Guk ere ez genuen izan.
Egun antiziklonikoak egon ziren, baina tenperatura ohikoa baino baxuagoa izan zen. Gainera, haizeak sentsazio termikoa jeisten zuen, 33ºC zero azpitik genuelarik. Horrela izan zen guratzeko, denbora "ona" zegoen egun oso hotz bat aukeratu behar izan genuela tontorra egiteko. Ura izotz, janaria harri eta krema opiazeo objektu gogor batean bihurtu zitzaizkigun.
Mila aldiz galdetu diot neure buruari ea espedizio hura arrakastatsua izan zen. Tontorra bostetik lauk zapaldu genuen. Ehuneko laurogeiko efikazia gainazaletik aztertuz. Baina izozte batzuk jarri ziren estasi eta ezbeharraren artean. Azkenik, gutako bik alde egin behar izan genuen handik zelebrazio guztiak alde batera utziz eta laguntza medikoaren bila. Gutako bat betirako geratu da markatua zazpimilako errazena omen den mendiaren orbainaz.
AZKEN GOMENDIOAK
Gure esperientziaren esposizioarekin amaitzeko, azken gomendio batzuk plazaratuko ditugu, agian baliogarriak egingo zaizkizuelakoan:
- Eraman denbora-pasak oinarrizko eta lehenengo kanpamenduetara.
- Eraman su pizgailuak soberan, pare bat bakoitzak.
- Pila aldagarriak, buruko argiarentzako.
- Plastikozko poltsek denda eusten laguntzen dute. Elurrez bete eta sartu elur azpian. Ondo lotu, haizeak eramatea ez baduzue nahi.
- Berotegi efektua sahiesteko modu hoberena zakuak denda gainetik botatzea da, irekiak.
- Bigarren kanpamendura igotzeko goiztar ibili. Tontorrerako egunean goizeko 3retan esnatu ginen gainera. Baino saiatu beste gidariren bat aurretik badoa, jarraitzen. Hala ere, bidea nabarmena da.
- Teknikoki ondo ikusten bazarete, tontorrera bidean dagoen soka finkoak ez erabili eta igo albo batekik pioleta eskuan duzuela. Jendea sahiestu dezakezue. Guk ez genuen yumar-ik eraman espedizioan.
- Igotzeko denborak ondo kalkulatu, jetsiera luzea egin baitaiteke 3. kanpamendura.
- Konfiantza da mendian heriotza gehien sortarazten duen zergatia. Ez dakit zazpimilako errazena den, baina mendi gogorra bada, behintzat.
Datu teknikoak
- Ibilbidea: Lenin Ohiko bidetik
- Igoera data:2017-08-01
- Luzera:14000 m.
- Desnibela:3500 m.
- Kokapena:Pamir
- Kategoriak : Ertza, Kranpoiak, Oinezko igoera
- Zailtasuna:PD+
- Korridorearen graduazioa:40º
- Hasiera puntuan amaitzen da:Bai
- Iristeko denbora:5h kotxez oinarri kanpamendura
- Nola iritsi:Hiru altuera kanpamenduez osatutako igoera. Lehengotik bigarrenerako bidea zuloz eta serac-ak erortzeko arriskuarekin. Azken ertza, 7 kilometrotakoa, 20 metroko pausu bat du soka fijoz babestua.
- Igotzeko denbora:1 kanp.: 4h / 2 kanp.: 5h / 3 kanp.: 5h / Tontorra: 8h
- Jeisteko denbora:4h kanpamendu 3ra
- Garaia: Uda
- IBILBIDEAREN DATU GUZTIAK IKUSI
